می خواهیم کلیاتی را در مورد سه نوع متداول لوله های فولادی مورد استفاده صنایع پتروشیمی یاد بگیریم. این سه نوع عبارتند از لوله های بدون درز (Seamless)، لوله های جوشکاری شده به روش مقاومت الکتریکی (ERW) و لوله های جوشکاری شده توسط روش قوس الکتریکی (SAW) که با استفاده از الکترود انجام می شود.

لوله های بدون درز از شکل دادن و کشیدن یک شمش فولادی در طول یک میله سوراخ کننده بدست می آید.

اما لوله های جوشکاری شده با استفاده از بریدن، خم کردن و جوشکاری کویل ها و یا ورق های برش خورده فولادی به دست می آیند.

لوله های بدون درز

لوله های بدون درز با استفاده از شمش های فولادی تولید می شوند که برای ایجاد قسمت لوله ای گرم و سپس سوراخ می شوند. کلمه “بدون درز” به معنای عدم وجود درز جوش است.

لوله های فولادی بدون درز برای کاربردهای مختلف در صنعت نفت و گاز استفاده می شود:

• صنایع بالادستی (لوله های OCTG)

• صنایع میاندستی(انتقال و توزیع مایعات ، مانند روغن ، گاز ، بخار ، اسیدها ، دوغاب ها)

• صنایع پایین دستی (فرآیند لوله کشی برای تصفیه نفت و گاز)

• کاربردهایی در لوله کشی های عمومی برای کاربرد های تاسیساتی

متداول ترین انواع لوله های مورد استفاده در صنعت نفت و گاز بر اساس استاندارد ASTM عبارتند از

• ASTM A53, A106, A333,API 5L(انواع لوله های فولادی کربن برای مصارف با درجه حرارت بالا و پایین)

• ASTM A335 Grades P5 – P91 (لوله های فولادی آلیاژ کروم مولیبدن برای مصارف با دما و فشار بالا ، برای استفاده در پالایشگاه ها و نیروگاه ها)

• ASTM A312 سری 300 و 400 (لوله های فولادی زنگ نزن در گریدهای 304 ، 316 ، 321 ، 347)

• ASTM A790 / A928 (لوله های دوبلکس و سوپردوبلکس با ساختار فریتی و آستنیتی دوتایی)

• استاندارد های مختلف آلیاژهای نیکل (Inconel ، Hastelloy ، Cupronickel ، Monel ، Nickel 200)

• استاندارد های مختلف لوله های غیر آهنی (آلومینیوم ، مس ، برنج ، مس نیکل)

برخی از استاندارد ها فقط لوله های بدون درز را پوشش میدهند (به عنوان مثال ASTM A106) ، برخی دیگر برای هر دو گروه لوله های بدون درز و دارای درز جوش استفاده می شوند (به عنوان مثال ASTM A53).

لوله های فولادی کربن (A53 ، A333 ، A106 و API 5L) بیشترین سهم بازار را دارند ، زیرا می توان از آنها برای بیشتر کاربردهای دمای بالا و پایین استفاده کرد.

کاربرد اصلی لوله های فولادی ضد زنگ برای سرویس دهی در محیط های  خورنده است (و گریدهای بالاتر برای مصرف در زمانی است که دما و فشار افزایش می یابد ، یا هنگامی که سیال منتقل شده خیلی  بیشتر تهاجمی باشد).

در صنعت بالادست نفت و گاز ، API 5CT اصلی ترین استاندارد برای لوله های OCTG است.

لوله های فولادی بدون درز را نباید با تیوب های بدون درز اشتباه گرفت. در واقع ، چند تفاوت مهم بین لوله ها و تیوب ها وجود دارد.

اما به طور کلی ، کلمه “لوله” به هر شی لوله ای شکلی که برای انتقال مایعات استفاده می شود ، اطلاق می گردد ، در حالی که کلمه “تیوب” به بخشهای لوله ای (با اشکال مختلف ، گرد ، بیضی ، مربع) برای کاربردهای ساختاری یا مکانیکی ، سیستم های ابزار دقیق و ساخت تجهیزات تحت فشار مانند دیگهای بخار ، مبدلهای حرارتی و سوپرهیترها گفته می شود.

با ما همراه باشید.

ابعاد و اندازه لوله های بدون درز

استاندارد های ASME B36.10 و B36.19 ابعاد و وزن لوله های بدون درز را برای صنایع پتروشیمی مشخص کرده اند (این استاندارد ها برای لوله های دارای درز جوش نیز اعمال می شود):

• استاندارد ASME B36.10 اندازه لوله های فولادی بدون درز کربنی و کم آلیاژ ( به لحاظ ابعاد و وزن) بین 8/1 تا 24 اینچ را پوشش می دهد

• اما استاندارد ASME B36.19 ، ابعاد و وزن های لوله های فولادی ضد زنگ ، دوبلکس ، آلیاژ نیکل ، بدون درز و جوش داده شده را پوشش می دهد

لوله های تجاری بدون درز با اندازه اسمی لوله (که نشان دهنده ظرفیت تقریبی انتقال مایع لوله) و با یک “رده” تعیین می شوند ، که به ضخامت لوله اشاره دارد (متداول ترین آنها رده های 40 ، 80، STD ، XS ، XXS برای لوله های فولادی کربنی یا کم آلیاژ و رده های S10 ، 40S و S80 برای لوله های ضد زنگ و آلیاژ نیکل). به عنوان مثال در بیان اعلام میشود لوله 3 اینچ رده 40 (PIPE 3″ SCH 40)